Op de Conferentie van Kempische Burgemeesters van 30 november 2019 werd door Ben Op de Beeck, detailhandelscoach POM Antwerpen, 2 trajecten gepresenteerd om antwoord te bieden aan de noden. Beide zijn aanvullend op lopende, afgeronde of nog geplande trajecten op gemeentelijk niveau.
Traject Buurtwinkels:
Uit analyse blijkt dat Kempenaars voor hun dagelijkse inkopen steeds meer aangewezen zijn op supermarkten die vooral perifeer gelegen zijn, terwijl daar in verhouding minder mensen wonen. De aangroei van supermarkten gaat gepaard met een structureel overaanbod in dagelijkse goederen wat tot een verscherpte concurrentie leidt die de druk op de nog bestaande buurtwinkels alleen maar verhogen. De winstmarges in de branche zijn zeer nipt en blijven dalen. Er is nood aan een nieuw model van buurtwinkels, in combinatie met sociale dienstverlening. Uit buitenlandse voorbeelden blijkt dat de schaalgrootte cruciaal is om dit op een economisch duurzame manier te organiseren. Doelstelling van dit traject is om tot een publiek-privaat businessmodel te komen dat in een aantal gemeenten concreet kan uitgerold worden.
Traject Baanwinkels:
Ook het periodiek aanbod (mode & luxe, etc.) is de voorbije decennia ook in de Kempen sterk uitgegroeid in de periferie, met name langs steenwegen. Uit analyse blijkt dat Kempenaars aan shoppinggoederen steeds minder uitgeven in eigen winkels, deels door het groeiend aandeel van e-commerce, maar vooral door de groeiende concurrentie van grotere handelskernen buiten de regio. Bovendien zorgt de verlinting van het baanwinkelaanbod voor steeds meer mobiliteitsdruk. De provincie wil in de Kempen de gemeenschappelijke aanpak van steenwegen toepassen. Doelstelling van dit traject is om concrete scenario’s voor de retail op enkele steenwegen uit te werken die tot meer complementariteit en minder verkeersdruk leiden.
In een eerste fase van beide trajecten worden op regionaal niveau de woonbuurten en steenwegen in kaart gebracht die in aanmerking komen alsook de criteria waaraan ze moeten voldoen om kans op slagen te hebben. Daarnaast worden de succesfactoren voor zoveel mogelijk betrokken stakeholders in beeld gebracht. Op basis daarvan kan gekozen worden in welke gemeenten (minstens 6 à 8, meer mag zeker) en met welke partners het zinvol is om dit in een tweede fase verder uit te werken. De eerste fase van beide trajecten moet op regionaal niveau doorlopen worden, met het Streekplatform en de 29 gemeenten. De provincie Antwerpen is bereid 70% van de financiering van deze trajecten op zich te nemen. De overige 30% zouden door de Kempische gemeenten worden gedragen. De kostprijs voor de gemeenten is hiervoor € 20.700 waarvan € 1.581 voor de stad Geel (verdeelsleutel op basis van het inwonersaantal).
Het Streekplatform Kempen vraagt aan het college van burgemeester en schepenen of de stad Geel bereid is om mee te werken aan een regionale aanpak voor deze twee uitdagingen met betrekking tot de detailhandel aan de hand van deze financiële bijdrage om de trajecten te ondersteunen door de detailhandelscoach en een actieve bijdrage aan de werkgroepen die deze twee trajecten zullen sturen.
Meer informatie over de resultaten van de bovenlokale detailhandelsscan en de voorgestelde trajecten als bijlage.
De uitdagingen om kwaliteitsvolle en nabije buurtwinkels te hebben in de Kempische dorpen en kwaliteitsvolle baanwinkels die complementair zijn aan het kernwinkelen, kunnen best aangepakt worden wanneer de gemeenten van de regio hun krachten bundelen en gezamenlijk de mogelijkheden afwegen en uittesten. Het is dan ook aangewezen dat ook het stadsbestuur Geel hieraan meewerkt. Vanuit de dienst Stadsontwikkeling en Kernversterkend Beleid kan de centrummanager en/of het diensthoofd deelnemen aan de werkgroepen die deze twee trajecten ondersteunen.
De kostprijs voor de stad Geel bedraagt € 1.581. Er is voldoende budget beschikbaar (MJP000596-AC000084 – Werkingsmiddelen Lokale Economie – AP000069 – BD000009 – Attractieve stads- en dorpskernen).
Naar aanleiding van de eerste trajecten van detailhandelscoaches in de Kempische gemeenten kwam de vraag of een regionale aanpak voor enkele gemeenschappelijke uitdagingen niet zinvol zou zijn. De Task Force van het Streekplatform Kempen gaf daarop in de lente van 2019 aan de provincie Antwerpen de opdracht om een detailhandelsscan te maken op regionale schaal. Uit deze uitgebreide analyse blijkt dat de regio Kempen geconfronteerd wordt met een aantal uitdagingen op vlak van detailhandel die best met gezamenlijke krachten wordt aangepakt. Concreet betreft het de uitdaging om kwaliteitsvolle en nabije buurtwinkels te hebben in de Kempische dorpen en anderzijds betreft het de uitdaging van kwaliteitsvolle baanwinkels die complementair zijn aan het kernwinkelen. Beide uitdagingen kunnen best aangepakt worden wanneer de gemeenten van de regio hun krachten bundelen en gezamenlijk de mogelijkheden afwegen en uittesten. Heel wat keuzes hebben immers ook een impact buiten de eigen gemeentegrenzen.
Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van de vraag van het Streekplatform Kempen om mee in stappen in de trajecten Kempische aanpak buurtwinkels en baanwinkels.
Het college van burgemeester en schepenen beslist mee in te stappen in de trajecten Kempische aanpak buurtwinkels en baanwinkels en vraagt aan de centrummanager en het diensthoofd stadsontwikkeling en kernversterkend beleid deel te nemen aan de werkgroepen die deze twee trajecten ondersteunen.