Het stadsbestuur wil een belasting heffen om de financiële noden te lenigen die het gevolg zijn van de langdurig leegstaande woningen en gebouwen en om haar beleid op het vlak van wonen, handel en ruimte te voeren.
Het stadsbestuur heeft hiervoor het advies van de woonraad van 26 november 2020 mee in overweging genomen.
Het is billijk een specifieke belasting te heffen voor leegstand van woningen en gebouwen. Deze belasting verlicht de financiële behoefte van de stad. De ontvangsten die voortvloeien uit deze belasting op de leegstaande woningen en gebouwen dragen bij in de kosten voor het bestrijden van een verhoogde leegstand in het handelscentrum.
Leegstand en effect op handelscentrum
Algemeen gesteld moet de langdurige leegstand van woningen en gebouwen in de stad voorkomen en bestreden worden omdat dit een negatieve invloed uitoefent op het economische klimaat en het onveiligheidsgevoel aanwakkert.
Langdurige leegstand tast de aantrekkelijkheid van het handelscentrum aan zowel voor bezoekers als eventueel beginnende retailers en dit kan daardoor een negatieve impact hebben op de economische groei van de stad.
De stad, in het bijzonder het handelscentrum, kan in een negatieve spiraal terecht komen als er steeds meer handelspanden leegstaan. Het handelscentrum wordt minder aantrekkelijk voor bezoekers. Dat is niet alleen nefast voor de bestaande winkels en de horeca: de stad vormt dan ook geen aantrekkingspool meer voor investeerders, wat mogelijk tot nog meer leegstand leidt.
De stad zelf ondervindt ook financieel nadeel van een verhoogde leegstand in het handelscentrum, omdat zij minder inkomsten heeft.
Leegstandregister en toepassing van de leegstandsheffing
Volgens het besluit van de gemeenteraad van 17 december 2020 over het leegstandsregister moeten de gebouwen en woningen ten minste 12 opeenvolgende maanden in onbruik zijn alvorens zij kunnen geïnventariseerd worden in het leegstandsregister. Een eerste leegstandsheffing wordt geheven op gebouwen en woningen die gedurende nogmaals 12 opeenvolgende maanden zijn opgenomen in het leegstandsregister.
De gebouwen en woningen oefenen op moment van de inventarisatie ervan in het leegstandsregister dus al een jaar een negatieve invloed uit op het economisch klimaat, en er moet nogmaals een jaar voorbij gaan vooraleer een belasting kan worden geheven die de eigenaar aanmoedigt tot gebruik van het pand.
Door de bijzondere problematiek van leegstand in het handelscentrum wil de stad de zakelijk gerechtigden van gebouwen in het handelscentrum sneller en zo snel als redelijkerwijze mogelijk is, aansporen om actie te ondernemen om de leegstand te beëindigen. Daarom verkorten we de termijn voor opname in het leegstandsregister, waarna de eerste leegstandheffing verschuldigd wordt, voor de gebouwen in het handelscentrum. Hierbij beschouwen we een termijn van 6 maanden om opgenomen te worden in het leegstandsregister als redelijk. Het gebouw staat dan immers al een jaar leeg, de leegstandsheffing wordt dan na anderhalf jaar geheven in plaats van na twee jaar.
Een vermindering van de leegstandsheffing is verantwoord voor een gebouw in het handelscentrum waarvoor een nieuwe invulling gezocht wordt en dat opnieuw in gebruik is genomen, maar omwille van de tijdelijkheid van het project (nog) niet geschrapt kan worden uit het leegstandsregister. Een klassiek voorbeeld van deze situatie is het gebruik van het pand door een pop-up-activiteit. In deze gevallen wordt het gebouw wel degelijk opnieuw in gebruik genomen, weliswaar in eerste instantie tijdelijk, maar vaak met het oog op, de mogelijkheid tot een toekomstige meer langdurige invulling.
Advies
Het advies van de woonraad van 26 november 2020.
Artikel 170, §4 van de Grondwet;
Het decreet Vlaamse Wooncode van 15 juli 1997;
Het decreet van 30 mei 2008 over de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen;
Het decreet lokaal bestuur;
Vlaamse Codex Wonen van 2021;
Het Besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021;
Het Besluit van de gemeenteraad van 16 december 2019 i.v.m. Definitie van “Handelscentrum”;
De relevante Vlaamse woonregelgeving wordt vanaf 1 januari 2021 gecoördineerd in een ‘Vlaamse Codex Wonen’ en een globaal ‘besluit tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen’; Voor de regelgeving inzake leegstand gaat het enkel om een tekstuele coördinatie en niet om een inhoudelijke wijziging. Het bestaande reglement van 16 december 2019 inzake het heffing op leegstand van gebouwen en woningen wordt aangepast aan de gecoördineerde tekst;
De gemeente kan nog steeds een leegstandsheffing innen op grond van de gemeentelijke fiscale autonomie;
De gemeenteraad van 16 december 2019 vastgesteld reglement inzake het leegstandsregister van gebouwen en woningen;
Zonder afbreuk te doen aan de bepalingen van het decreet van 30 mei 2008 over de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen, zijn de bepalingen van titel VII (Vestiging en invordering van de belastingen), hoofdstukken 1, 3, 4 ,6 tot en met 9bis van het Wetboek van de inkomstenbelastingen en de artikelen 126 tot en met 175 van het uitvoeringsbesluit van dit Wetboek van toepassing voor zover ze niet specifiek de belastingen op de inkomsten betreffen;
Het besluit van de gemeenteraad van 6 februari 2017 dat het reglement op het leegstandsregister van gebouwen en woningen vaststelt.
De gemeenteraad keurt het reglement in bijlage goed.