2020_GR_00186 - Keuringen private rioleringen - Goedkeuring overeenkomst tussen stad Geel en VLARIO betreffende het gebruiksrecht van onbepaalde duur op de ‘Keuringen Private Riolering’ - Goedkeuren

Europa legt aan de deelstaten de verplichting op om de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater duurzaam te verbeteren. Dit vergt ondermeer een uitgebouwd systeem van afvalwaterinzameling, - transport en -zuivering.

De kwaliteit van het openbaar rioleringsstelsel speelt hierin een belangrijke rol, maar ook de kwaliteit van het private waterafvoer, de manier waarop deze is aangesloten op het openbaar rioleringsnet (of op een gracht) en de hoeveelheid en de kwaliteit van het water dat wordt afgevoerd. Daarom is een keuring van de privé-waterafvoer noodzakelijk.

Een foutieve aansluiting op de riolering kan een aanzienlijke impact hebben op een goede werking van het openbaar saneringsnetwerk. Bij de dienst Openbare werken en verkeer van Stad Geel komen er meldingen binnen die gerelateerd zijn aan een verkeerde aansluiting. Deze problemen moeten vervolgens ad hoc worden opgelost wat zowel tijd als extra kosten vergt. Dit kan vermeden worden als er proactief wordt gehandeld. 

Vanaf 1 juli 2011 is een keuring van de privé-waterafvoer in een aantal gevallen verplicht volgens het Algemeen Waterverkoopreglement (AWVR):

• Voor eerste ingebruikname;
• Bij belangrijke wijzigingen;
• Na vaststelling van een inbreuk op de gelijkvormigheid, op verzoek van de exploitant;
• Bij de aanleg van een gescheiden riolering op het openbaar domein, met de verplichting  om af te koppelen op privaat domein, conform de bepalingen van VLAREM

 Vanaf 1 januari 2021 zullen er nog wijzigingen aan het Algemeen Waterverkoopreglement worden goedgekeurd:

• Het doel van de keuring wordt uitgebreid: er wordt nagaan of de privéwaterafvoer conform is voor een aansluiting op de huisaansluiting of het openbaar saneringsnetwerk
  Hierbij wordt nagegaan: 
  • of de scheiding van hemelwater en afvalwater wordt nageleefd op het private domein;
  • of de afvoer van afvalwater conform is met de wettelijke voorschriften die opgenomen zijn in de milieuwetgeving;
  • of de opvang, de mogelijkheid tot gebruik en de afvoer van hemelwater conform is met de verordeningen inzake hemelwater.
• Keuring zal dan verplicht zijn in volgende gevallen:
  • Bij nieuwbouw/herbouw;
  • Bij realisatie van nieuwe bijkomende huisaansluiting of bij plaatsing van een individuele sanering;
  • Na vaststelling van een inbreuk op de gelijkvormigheid;
  • Bij de aanleg van een gescheiden riolering op het openbaar domein, tenzij er een keuring is uitgevoerd voor nieuwbouw of herbouw die maximaal vijf jaar oud is;
  • Nadat herstelmaatregelen genomen zijn naar aanleiding van een voorafgaande keuring van de privéwaterafvoer.
• De keurder dient het keuringsattest te bezorgen aan de rioolbeheerder, niet meer de klant. Keuringsattesten dienen digitaal gearchiveerd te worden.
• Op het keuringsformulier dienen herstelmaatregelen en een hersteltermijn opgenomen te worden.
• De exploitant kan aanmaningen versturen en kan de aansluiting van de privéwaterafvoer op de huisaansluiting of het openbaar saneringsnetwerk weigeren.

Ook een nieuw ministerieel besluit (MB) is in opmaak om de inhoud van de keuring verder vorm te geven:

• Alle keuringen dienen georganiseerd en uitgevoerd volgens ISO/IEC 17020;
• Afkeurcriteria worden vastgelegd aan de hand van schema’s;
• Aanwezigheid van een verplichte infiltratievoorziening wordt mee gekeurd alsook de septische put, indien opgelegd door de gemeente of rioolbeheerder (via aanvullende voorwaarden of een bijzonder waterverkoopreglement).

De huidige situatie bij stad Geel verloopt als volgt:

Bij de verplichte keuringen maakt de keurder een attest op. De klant is verantwoordelijk om dit attest aan de exploitant/rioolbeheerder te bezorgen.
Bij de sector grondgebonden zaken van stad Geel geeft men informatie van het attest in in het GIS en in een Excel-bestand. Momenteel is er een grote achterstand van de verwerking van de keuringsattesten. De attesten zijn grotendeels niet digitaal gearchiveerd. De verwerking en opvolging van keuringsattesten is beperkt en gebeurt voornamelijk bij de aanleg van gescheiden riolering met de verplichting om af te koppelen op privaat domein. Bij weigering tot afkoppelen of het niet inleveren van een keuringsattest wordt een PV opgesteld. Tot op heden eindigt hier het verhaal. Er is sprake van een ontoereikend/beperkt opvolgingssysteem waardoor handhaving niet mogelijk is. Stad Geel wenst de situatie te verbeteren waarin ze niet voldoet aan de rapportering aan de toezichthoudende overheid (VMM = Vlaamse Milieumaatschappij).

De diensten van de sector Grondgebonden zaken van stad Geel kiezen om de keuring van de privé-waterafvoer op een kwaliteitsvolle manier te organiseren en te voldoen aan de nieuwe  wijzigingen van het AWVR en het nieuwe MB. Om dat waar te maken heeft de stad Geel nood aan een structureel opvolgingssysteem waarin alle keuringen privé-waterafvoer zijn opgenomen.

Er zijn 2 organisaties die een keuringsplatform/opvolgingssysteem aanbieden:

1. VLARIO (Vlaamse Riolering): overlegplatform en kenniscentrum voor rioleringen- en afvalwaterzuiveringssector in Vlaanderen
2. AquaFlanders: koepelorganisatie van de Vlaamse water- en rioleringsbedrijven

VLARIO heeft een databank ‘Keuring Private Rioleringmodule’ (KPR) ontwikkeld waarin de keuringsgegevens gestructureerd en eenvormig raadpleegbaar zijn. Deze databank bestaat sinds 2011.

AquaFlanders is een nieuwe databank aan het ontwikkelen waarvan gebruik kan gemaakt worden vanaf 1 januari 2021.

In de tabel wordt een vergelijking gemaakt tussen VLARIO en Aquaflanders (op basis van beschikbare informatie op 12/10/2020)

De diensten van de sector Grondgebonden zaken van stad Geel wensen gebruik te maken van de bestaande databank ‘Keuring Private Rioleringmodule’ (KPR) van VLARIO waarin de keuringsgegevens gestructureerd en eenvormig raadpleegbaar zijn. 

VLARIO is een door BELAC (Belgische Accreditatie-instelling) geaccrediteerde keuringsinstelling voor ISO 17020. Zij heeft een kwaliteitsborgingssysteem opgezet om te garanderen dat de keuring van privé-riolering voldoet aan de vereisten van het Waterverkoopreglement en Ministerieel besluit keuring. VLARIO voert de keuring uit volgens een ISO 17020 keuringssysteem; dat betekent dat er een verregaande vorm van controle op de keuring, op de keurder en op de keuringsresultaten gebeurt.

De stad Geel wenst een overeenkomst aan te gaan met VLARIO. Om de kwaliteit van de keuringen te waarborgen worden de keuringen ingegeven en opgevolgd via de digitale toepassing KPR van VLARIO. Op deze manier kunnen keuringen up-to-date en in real-time worden opgevolgd door de diensten van de stad Geel.

De burger kan voor de keuring beroep doen op de lijst keurders die erkend zijn door VLARIO volgens ISO 17020 met identificatie van hun keurders voor het uitvoeren van keuringen op privé-rioleringen volgens het Algemeen Waterverkoopreglement van 1 juli 2011 of gelijkwaardig geaccrediteerde instellingen met identificatie van hun keurders voor het uitvoeren van voornoemde keuringen.

Volgens de huidige werkwijze van VLARIO kijken gecertificeerde keurders eveneens bijkomende eisen na die zijn opgenomen in de bouwvergunning of de GSV Hemelwater. Zij kunnen op basis van deze bijkomende eisen niet afkeuren, omdat deze eisen nog niet zijn opgenomen in het AWVR of MB. Bij het nieuwe MB zullen er geen bijkomende eisen/criteria aan het keuringsformulier mogen worden toegevoegd. De afkeurcriteria zullen vastgelegd worden aan hand van schema’s. 

Alle keuringen privéwaterafvoer moeten worden geregistreerd in de KPR-module. Dat zorgt ervoor dat de keuringsattesten niet meer moeten worden opgeladen door medewerkers van stad Geel.

De module laat toe op een eenvoudige en structurele manier te rapporteren over de keuringen privéwaterafvoer, ook in het kader van de opvolging van de aanleg van gescheiden riolering op het openbaar domein. Stad Geel dient jaarlijks aan VMM te rapporteren. 

In de loop van 2021 zal er een koppeling worden voorzien tussen de KPR-module en het omgevingsloket waardoor gegevens van een bouwdossier kunnen geraadpleegd worden door de keurders. Een keurder kan de verplichtingen betreft de privéwaterafvoer die in de vergunning zijn opgelegd vlot controleren bij de uitvoering van de keuring. 

VLARIO is momenteel bezig met de opmaak van een nieuwe module “handhaving en opvolging”. Deze module laat toe om dossiers met niet-conforme attesten efficiënt op te volgen.

Er werd advies gevraagd bij de dienst Bouw en Milieu en de dienst GIS. De adviezen zijn terug te vinden in bijlage.

Gelet op het Ministerieel besluit van 28 juni 2011 inzake de keuring van de binneninstallatie en de privéwaterafvoer, gewijzigd door het Ministerieel besluit van 22 april 2014;

Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (VLAREM II) en latere wijzigingen;

Gelet op de Europese Kaderrichtlijn Water van 22 december 2000 welke tot doel stelt om de watervoorraden, de waterbeheersing en de kwaliteit van de leefomgeving tegen 2015 veilig te stellen;

Gelet op het Algemeen Waterverkoopreglement, goedgekeurd bij Besluit van de Vlaamse regering van 8 april 2011, gewijzigd bij Besluit van de Vlaamse Regering van 6 december 2013, bij Besluit van de Vlaamse Regering 5 februari 2016 en bij Besluit van de Vlaamse Regering van 24 mei 2019 ( bevat ook wijzingen van 2021).

Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 10 maart 2006 houdende de vaststelling van de regels voor de scheiding tussen de gemeentelijke en bovengemeentelijke saneringsverplichting en de vaststelling van de zoneringsplannen;

Gelet op het Decreet betreffende het integraal waterbeleid van 18 juli 2003 en latere wijzigingen;

Gelet op het Besluit van de Vlaamse regering van 1 oktober 2004 en latere wijzigingen; houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater; 

Gelet op de Stedenbouwkundige verordening van Gemeenteraad van 6 februari 2012;

Gelet op de dienstverleningsovereenkomst inzake de uitbouw en het beheer van gemeentelijke afvalwaterzuiveringsinfrastructuur Aquafin van 21/12/2010;