De federale regering heeft met minister Maggie De Block en Philippe De Backer de voorbij jaren fors ingezet op het mogelijk maken voor lokale besturen om aanvullende voordelen en sociale tarieven automatisch toe te kennen. De sociale maatregelen van gemeentebesturen geraken echter nog te weinig tot bij de meest kwetsbaren in onze samenleving.
Hiervoor zijn geharmoniseerde sociale statuten nodig. Een belangrijke mijlpaal hiervoor was de lancering van een buffergegevensbank, die de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid in 2015 heeft ontwikkeld. Die omvat niet alleen alle nodige sociale persoonsgegevens, ze kan die ook aanleveren aan instanties die aanvullende afgeleide rechten en sociale tarieven toekennen. 100 steden en gemeenten doen dat al, maar onze stad blijkbaar nog niet.
De automatische toekenning van rechten is een doeltreffend instrument voor armoedebestrijding en een efficiënt middel tot administratieve vereenvoudiging. Het beperkt de administratieve rompslomp, zowel voor de burgers als voor de instantie die het recht toekent. Hiermee wordt vermeden dat rechten niet worden opgenomen, vaak door sociaal benadeelde personen. Het werken met geactualiseerde informatie uit de authentieke bron heeft bovendien ook het voordeel dat het de onrechtmatige toekenning van rechten vermijdt.
Meer informatie over het project “Geharmoniseerde sociale statuten - afgeleide rechten” is beschikbaar op de website van de Kruispuntbank. https://www.ksz-bcss.fgov.be/nl/diensten-en-support/diensten/gss-gemeenten-en-provincies.
Ontwerp van beslissing
De gemeenteraad machtigt het college van burgemeester en schepenen om zich aan te sluiten bij de diensten van de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid.
Hiertoe vraagt de gemeenteraad al de beschikbare informatie te gebruiken met het oog op een automatische toekenning van de volgende sociale voordelen (in de gevallen waar een automatische toekenning niet mogelijk is, moet de gemeente alle rechthebbenden informeren van hun aanvullende rechten en sociale tarieven):
Dit gaat over bijvoorbeeld:
De voorzitter: Dan kunnen we verder gaan met het eerste voorstel tot beslissing van raadslid Lieselotte Thys. Lieselotte, aan u het woord.
Mevrouw Thys: Dank u wel, voorzitter. Het is een voorstel tot aansluiting bij de diensten van de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid. We hebben allemaal denk ik de mond vol van het automatisch toekennen van sociale rechten. Ik heb dat denk ik in alle programma’s zien terugkomen, dus we gaan daar samen voor. Dus daarom vond ik het wel opmerkelijk dat wij hier als stad Geel nog niet bij aangesloten zijn. Dus de federale regering heeft met minister Maggie De Block en staatssecretaris Philippe De Backer de voorbije jaren fors ingezet op het mogelijk maken voor lokale besturen om die aanvullende voordelen en sociale tarieven automatisch toe te kennen. De sociale maatregelen van gemeentebesturen geraken nog te weinig tot bij de meest kwetsbaren in onze samenleving, dat weten we. Hiervoor zijn er dus geharmoniseerde sociale statuten nodig. Een belangrijke mijlpaal hiervoor was de lancering van een buffergegevensbank die de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid in 2015 heeft ontwikkeld. Die omvat niet alleen alle nodige sociale persoonsgegevens, ze kan die ook aanleveren aan instanties die aanvullende afgeleide rechten en sociale tarieven toekennen. Honderd steden en gemeenten doen dat al, maar onze stad blijkbaar nog niet. De automatische toekenning van rechten is wel degelijk een doeltreffend instrument voor armoedebestrijding en een efficiënt middel tot administratieve vereenvoudiging. Het beperkt de administratieve rompslomp, zowel voor de burgers als voor de instantie die het recht toekent. Hiermee wordt vermeden dat rechten niet worden opgenomen, vaak door sociaal benadeelde personen. Het werken met geactualiseerde informatie uit de authentieke bron heeft bovendien ook het voordeel dat het de onrechtmatige toekenning van rechten vermijdt. Dus ja, het ontwerp van de beslissing is dat ik eigenlijk vraag dat de gemeenteraad het college van burgemeester en schepenen machtigt om ons als stad Geel aan te sluiten bij de diensten van de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid. Wij vragen dan eigenlijk alle beschikbare informatie te gebruiken met het oog op een automatische toekenning van bepaalde sociale voordelen. Er zijn verschillende mogelijkheden, dat gaat de toekenning van financiële hulp, ook voorkeurstarieven in de vrijetijdssector, eventueel vrijstelling op de afvalverwerking, vermindering op milieubelasting, gratis huisvuilzakken. Er zijn heel veel die jullie ongetwijfeld ook kennen die voorbeelden, maar dus mijn vraag is of we hier als gemeenteraad dit kunnen goedkeuren.
De voorzitter: Griet Smaers.
Mevrouw Smaers: Lieselotte, met de ambitie en met de doelstellingen ben ik het volledig mee eens. Ik denk heel het schepencollege, het bestuur. Theoretisch gezien zou ik zeggen: ja, graag. Praktisch gezien, tussen droom en daad – wat zeggen ze weer – staan wetten en misschien nog wel andere dingen. Eerst en vooral, uw eerste vraag en ambitie is om aan te sluiten bij de KSZ. Nu, wij zijn als stad aangesloten bij de Kruispunt Sociale Zekerheid. Ik weet niet op welke gegevens je dan precies baseert om te zeggen dat dat niet het geval is, want wij maken daar dagelijks gebruik van. Onze sociale dienst van het OCMW en het Sociaal Huis werkt daarmee om ook onderzoeken, verblijfsregelingen, achtergrond, inkomsten te bekijken van betrokkenen die bij ons OCMW komen aankloppen. Dus wij werken daar dagdagelijks mee, dus ik wist niet goed vanwaar u dat haalt dan dat we daar niet zouden bij aangesloten zijn?
Mevrouw Thys: Ja, het gaat om die buffergegevensbank over Geharmoniseerde Sociale Statuten. Ik heb wel degelijk gebeld naar de Kruispuntbank en ze hebben mij gezegd: “Geel is hier nog niet bij aangesloten.” Dus ik zal dan de informatie correct bezorgen, dat jullie dat kunnen bekijken, want ik heb het effectief nagevraagd. Ik heb iemand aan de telefoon gehad en die heeft gezegd: “Jullie zijn hier nog niet bij aangesloten.”
Mevrouw Smaers: Misschien is het een onderdeeltje, dat zou wel kunnen. Ik ben eens naar de website gaan kijken bij hetgeen wat dat u doorgestuurd had, maar je hebt natuurlijk eerst uw …
Mevrouw Thys: Het project Geharmoniseerde Sociale Statuten, GSS.
Mevrouw Smaers: Dat zal een klein onderdeel zijn van de mogelijkheid van die KSZ – vermoed ik, hè, want ik heb het …
Mevrouw Thys: Ja, ja, dat is hier die buffergegevensbank die dus inderdaad ontwikkeld is in 2015.
Mevrouw Smaers: Ik vermoed dat, want om kort te zijn: wij werken daar dagdagelijks mee, vooral onze sociale diensten en Dienst Sociale Zorg. Nu, de automatische toekenning van alle rechten die dat wij lokaal toekennen is op dit moment nog niet haalbaar. We werken daar wel naar en we zouden dat ook graag hebben om al die rechten automatisch toe te kennen. Waarvoor werkt dat al schitterend en is het ook in eerste instantie bedoeld? Om bijvoorbeeld schooltoelage, alle maatregelen uit het Groeipakket en dergelijke automatisch toe te kennen. Daar zijn we ondertussen al, maar die rechten die dat we lokaal geven, daar zitten er een aantal in van die rechten waar dat wij een eigen beoordeling in onze reglementen voor voorzien en dat we denk ik in eerste instantie moeilijk kunnen zeggen dat we dat automatisch kunnen toekennen aan iemand die bijvoorbeeld in de inkomensvoorwaarden is. Ik verklaar me nader: bij de aanvullende financiële steunnormen – om nu maar een voorbeeld te geven, dat is heel specifiek vanuit Sociale Dienst – voorzien wij dat als iemand bij ons komt aankloppen bij het OCMW, wat trouwens ook nodig is en noodzakelijk is op basis van OCMW-wetgeving federaal, voor het leefloon, dat wij een financieel en sociaal onderzoek van de betrokkene gaan doen. Dus wij kunnen niet zomaar voortgaan op inkomstengegevens vanuit een KSZ-bank, want we moeten ook nazicht doen of dat er onroerend goed is, zijn er andere elementen? Dus wij moeten een eigen financieel en sociaal onderzoek doen met huisbezoeken ook, om te kijken of iemand al dan niet gerechtigd is voor financiële hulp. Dat is één, dus voor die financiële hulp zal dat al niet gaan. Ik vermoed dat het dan misschien is voor bijvoorbeeld een korting op de diftar-facturen bijvoorbeeld, als sociale tegemoetkoming, of dat het bijvoorbeeld is – maar dat zie ik ook pas op termijn – naar kortingen in de vrijetijdssector, bijvoorbeeld sportkampen waar dat je op inschrijft. Maar daarvoor hebben wij ons eigen systeem al een aantal jaren van de vrijetijdspas, waar dat wij ook werken met een kortingensysteem, de helft van de prijs voor vrije tijd, wanneer dat je in aanmerking komt voor een vrijetijdspas. Dat is een systeem waar dat we eigenlijk zelf als voorbeeld hebben gefungeerd bij de regio.
Mevrouw Thys: Akkoord, maar het lijkt mij hier nog steeds te gaan over de stad Geel die nog steeds doorgeeft wat er dan, dus die beoordelingselementen vanuit Geel die gebruikt worden, kunnen naar hoe ik het begrijp, nog steeds gebruikt worden, maar worden dan eigenlijk naar een hoger niveau getild. Mijn vraag is gewoon om het te onderzoeken, om eens te bekijken of er eventueel mensen mee geholpen kunnen geraken. Het is geen, ik ben hier niemand aan het verwijten dat dat niet, maar ik was gewoon verbaasd dat wij hier nog niet bij aangesloten waren.
Mevrouw Smaers: Dan ben ik het helemaal eens, we zullen zien waar dat we kunnen. Bijvoorbeeld diftar of vrijetijdssector lijkt me dan iets wat dat we zouden kunnen gaan bekijken, maar dan moeten we zien met die KSZ-bank wat dat we daarvoor kunnen doen. Maar op uw voorstel van beslissing: wat doe je daar dan mee? Op uw eerste vraag zijn we eigenlijk al aangesloten voor heel wat onderdelen. Misschien voor dat onderdeel niet, maar dat moeten we eens nagaan wat al dan niet kan op basis van onze eigen reglementen dan ook.
De voorzitter: Ja, ik stel voor dat je dat allemaal eens goed onderzoekt. Goed, het wordt onderzocht. Is dat voldoende?
Mevrouw Thys: Ik zal alles bezorgen van informatie die ik heb.
De voorzitter: Ja, dank je wel.