In juni startte het proefproject om het Stadspark en speelplein De Waaiburg niet langer meer elke dag te openen en te sluiten. Beide parken bleven voortaan fysiek open. In dit besluit wordt de evaluatie van de periode juni-november 2023 gemaakt. Daarnaast worden er een aantal aanbevelingen geformuleerd voor de toekomst.
Voorgeschiedenis
Het stadspark en het speelplein Waaiburg werden tot voor kort elke ochtend geopend en elke avond gesloten.
Hiervoor was een team noodzakelijk dat bestond uit de diensten Stedelijke Werkplaats, Gemeenschapswachten en 4 medewerkers in overuren. De jaarlijkse kostprijs aan werkuren en toeslagen bedraagt +/- € 35.000.
Om dit georganiseerd te krijgen werd jaar na jaar moeilijker, vooral owv de prestaties in overuren. Het werd steeds moeilijker om voldoende mensen bereid te vinden dit te doen.
Uitgangspunten
2.1 Politiecodex
De openbare parken en speelpleinen zijn toegankelijk van zonsopgang tot zonsondergang. Fysiek afsluiten is geen noodzakelijke voorwaarde voor handhaving.
2.2 Overeenstemming
De meeste speelpleinen, parken, sportterreinen en andere openbare groenzones worden in Geel niet afgesloten. Stadspark en speelplein Waaiburg vormen hierop de enige uitzondering.
Daarnaast werd door gebruikers van beide parken regelmatig de vraag gesteld om langer gebruik te kunnen maken van de domeinen, in het bijzonder in de zomer.
Een grote meerderheid van de steden sluit ook haar parken niet. Voorbeelden: Schoten, Herentals, Willebroek, Kapellen, Antwerpen, Lint, Heusden-Zolder, Asse, …
2.3 Personeelstekort
In de loop van de voorbije jaren gingen het grootste deel van het team dat het park opende en sloot met pensioen. Sinds de laatste pensioneringsgolf was er niet voldoende personeel meer om het park dagelijks te openen en te sluiten. Dit uitgangspunt is onveranderd. Op dit ogenblik zijn er twee mensen beschikbaar voor het openen en sluiten van het park.
Hieronder een berekening van de werkuren en de impact op de organisatie op basis van het regime in het verleden:
Het openen van het stadspark en speelplein Waaiburg dient te gebeuren tijdens de reguliere uren van de medewerkers van de stedelijke werkplaats en dit steeds rond 07.30 uur.
Op zaterdag, zondag en op feest- en brugdagen dient dit te gebeuren in overuren. Op jaarbasis worden voor het openen 188 overuren gepresteerd (rekening houdende met de juiste verloning op zaterdag (125%) en zondag (200%).
Het sluiten van het stadspark en speelplein Waaiburg kan gebeuren tijdens de reguliere uren van de gemeenschapswachten en dit afhankelijk van zonsondergang.
In de zomermaanden (juni, juli en augustus) kunnen de parken dan gesloten worden rond 21.30 uur. Aangezien de gemeenschapswachten ’s avonds steeds per 2 werken en het een vakantieperiode betreft, dienen in die periode 68 overuren te worden gepresteerd om de parken te sluiten.
In de periode september-oktober (gelet op het sluiten bij zonsondergang) kunnen de parken niet gesloten worden tijdens de reguliere uren. Het park dient dat heel de periode in overuren te worden gesloten, wat gelijk staat aan 74 overuren.
Tijdens de herfst- en winterperiode (november, december, januari en tot 15 februari) kunnen de parken gesloten worden tijdens de reguliere uren (rond 17.30 uur). Op zaterdag, zondag en op feest- en brugdagen dient dit te gebeuren in overuren, wat gelijk staat aan 61 overuren.
Vanaf 15 februari tot 31 mei (gelet op het sluiten bij zonsondergang) kunnen de parken niet gesloten worden tijdens de reguliere uren. Het park dienst dan heel de periode in overuren te worden gesloten, wat gelijk staan aan 153 uur.
Voor het sluiten van de parken dienen op jaarbasis 356 overuren te worden gepresteerd.
In het totaal dienen er 544 overuren te worden gepresteerd voor het openen en sluiten van parken. Dit geeft een zeer zware belasting voor de dagdagelijkse werking van de gehele organisatie want al deze overuren dienen te worden opgenomen.
Evaluatie juni-oktober
In het stadspark werden tussen 22 en 6 uur het volgende geregistreerd:
In het park Waaiburg werd tussen 22 en 6 uur het volgende geregistreerd:
4. Meldingen bij de stad
In de periode van de proefperiode zijn er wel een aantal meldingen geweest over het openblijven van het speelplein en het stadspark. Veelal waren dit terechte meldingen van overlast, echter in grote mate los te koppelen van het feit dat het speelplein en stadspark open bleven. In het geval van de bioscoop viel dit bijvoorbeeld jammer genoeg samen met de periode dat er veel problemen waren met de hangjongeren in het centrum. Hierbij wordt erkend dat dit een vervelende situatie was maar dit moet tegelijk losgekoppeld worden van de kern van de zaak.
Er waren ook enkele meldingen van buurtbewoners over nachtlawaai. Hierbij wordt steevast benadrukt dat de politie moet gebeld worden. Hoewel het de parken en speelpleinen in Geel fysiek niet gesloten zijn, is het toch verboden aanwezig te zijn 's nachts. De politie kan in eerste instantie de overtreders wegsturen en/of een GAS-PV opstellen.
Tot slot is er het vandalisme-feit in de nacht van 11 op 12 oktober 2023. Het gaat hier over één van de meest ernstige vandalisme feiten van de laatste jaren in Geel. In de analyse van de feiten moet er vastgesteld worden dat er brandblussers in de ondergrondse garage Ecodroom zijn gestolen om dan vervolgens leeggespoten te worden in het speelplein. Het spreekt voor zich dat hier de opportuniteit de daad in de hand heeft gewerkt en dat dit op gelijk welke plek had kunnen gebeuren in de nabije omgeving. Het onderzoek naar de daders loopt op dit ogenblik nog steeds.
Er werd na één maand al een kleine evaluatie gedaan en enkele aanpassende maatregelen genomen. De presentatie die toen aan het beleidsoverleg werd gegeven , wordt als bijlage toegevoegd aan dit besluit
Uit de aanleiding en context volgt het voorstel om het proefproject te verlengen. Niet alleen uit praktische overwegingen, maar ook omdat uit de feiten niet blijkt dat het openlaten van het stadspark en speelplein Waaiburg een grote impact heeft op overlast. Integendeel, de voorbije zomer hebben mensen langer gebruik kunnen maken van de twee belangrijkste openbare groene zones in het centrum. Tegelijk mogen we niet blind zijn voor de enkele meldingen die binnenkwamen en het onveiligheidsgevoel dat bij een aantal mensen leeft. Daarom worden volgende aanbevelingen gedaan:
Snoeiwerken zowel speelplein als stadspark om het open en toegankelijke te benadrukken en voor maximale doorzichtbaarheid.
Muur kiosk op speelplein Waaiburg afbreken (het afdak kan blijven staan). Achter deze muur kan men zich makkelijk aan het oog onttrekken en dit maakt het speelplein maximaal open zichtbaar.
Lichtregimes aanpassen (donkerder of lichter). Op dit ogenblik is het speelplein net licht genoeg om te zien wat men doet en net donker genoeg om niet meteen gezien te worden.
Hekwerken stadspark verwijderen en park (deels) herinrichten.
Extra inzetten op handhaving (park is na zonsondergang verboden terrein)
Camera's speelplein.
Akkoord om periode te verlengen. (= niet slotvast maken van de poorten te stadspark en Waaiburg)
Er zijn nog andere openbare plaatsen in het centrum van Geel die dagen nacht bereikbaar zijn zoals Bogaard, omgeving zwembad met chilplek, Omgeving De Doelen, Rode fietspad, ... dus daarom ook stadspark en speelplein Waaiburg open houden.
Wij beschikken ook niet meer over voldoende 'kandidaten' om de poorten bijna dagelijks te gaan sluiten rond zonsondergang en in 't weekend te openen.
Verschillende personen die dit vroeger deden zijn ondertussen op pensioen. vb. Ludo Nevelsteen, Luc Van Dingenen, Marc Vanuytsel, Jos Baart, Guy Wouters (stadhuis)
Niemand stelt zich hier kandidaat voor.
Er wordt vastgesteld dat er erg weinig nachtelijke meldingen of interventies zijn geweest voor beide locaties gedurende de proefperiode. Aan de speeltuin was er wel een vrij ernstige vorm van vandalisme, maar voor het overige geen noemenswaardige politietussenkomsten.
Er lijkt geen bezwaar te zijn om de beslissing om beide parken open te houden gedurende de avonden en nachten te verlengen. Indien er ontwikkelingen zijn die er aanleiding toe geven, kan er altijd worden heroverwogen.
Advies politie: positief voor het openhouden van zowel het Stadspark als De Waaiburg.
Geen bezwaar om proefproject te verlengen.
In de communicatie over hangjongeren halen we aan dat het openblijven van de parken niet tot meer incidenten leidt. Communiceren over het sluiten van de parken zou in dat opzicht tegenstrijdig zijn met eerdere communicatie.
Extra aanvullingen:
- In het lopende mobiliteitsproject van jonge wegweters werd door jongeren aangegeven dat de wandel/fietspad naast het Atheneum die zorgt voor de verbinding tussen Technische Schoolstraat en Lebonstraat, an sich als fijne trage weg wordt beschouwd. Jongeren gebruiken deze route voor en na school op drukke momenten maar vinden dat hier te weinig ruimte is om met velen tegelijk te passeren. Kunnen de mogelijkheden om voldoende doorgang te creëren bekeken worden? Daarnaast wordt deze zone vaak gemeden omv andere personen die drugs gebruiken aan de overdekte ruimte in het stadspark. Blijvend inzetten op preventie en controle in deze zone blijft belangrijk.
- Het stadspark blijft als dusdanig een negatieve connotatie met zich meedragen. Extra (beperkt) sportaanbod zou er aanleiding kunnen geven tot meer verbindende activiteiten, waardoor het park aantrekkelijker wordt.
- Afdak speeltuin Waaiburg zou zeker behouden moeten blijven indien muur wordt weggehaald. Uit de vele participatietrajecten die met jongeren gedaan zijn de voorbije jaren blijken overdekte plaatsen een absolute voorkeur te genieten.
- Het hangen van camera's kan in sommige gevallen criminaliteit helpen voorkomen. Anderzijds zorgt dit vaak voor een vals gevoel van veiligheid en zal het personen onder invloed of personen met weinig moraliteitsbesef niet tegenhouden om criminele feiten te plegen. Het is belangrijk om te bekijken of het echt noodzakelijk is om dit in deze zones toe te passen aangezien de criminaliteitscijfers eerder laag zijn.
Geen bezwaar om het proefproject te verlengen, op die manier kunnen bezoekers inderdaad langer en meer gebruik maken van deze twee speelterreinen.
Bedenkingen bij de aanbevelingen:
Snoeiwerken: kunnen zeker maar het mag geen kaalslag worden waardoor de gezelligheid van het park verdwijnt. Het groen heeft een functie en zorgt ook voor beschutting. Er moet dus goed over nagedacht worden wat wel en niet gesnoeid wordt.
Muur kiosk speelplein Waaiburg afbreken: Een open afdak waar men volledig doorheen kijkt, is geen aantrekkelijke ontmoetingsplaats (en daar willen we juist op inzetten). Bij afbraak van de muur moet er een alternatieve rugdekking komen zoals bijvoorbeeld een dichte haag. Anders gaat hier niemand meer gebruik van maken. Het is belangrijk dat er sociale controle is en dus dat men zichtbaar is, maar enige beschutting is een must. Een betere optie lijkt om de muur deels af te breken door hem lager te maken (te bekijken of dit technisch kan).
Lichtregimes aanpassen: In de vooravond is het aangenaam als het speelterrein verlicht is zodat hier nog veilig kan doorgewandeld kan worden. 's Nachts is verlichting overbodig, dit trekt net bezoekers aan terwijl er niemand mag zijn.
Hekwerken stadspark verwijderen en park (deels) herinrichten: Is een optie.
Extra inzetten op handhaving: Dit lijkt zeker nodig. Zeker na meldingen zou er snel moeten ingegrepen worden en met tijdelijk opgedreven controles na een melding.
Camera's: Kan eventueel aan de ingang(en).
Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van de evaluatie en aanbevelingen van het proefproject om het Stadspark en speelplein de Waaiburg open te laten.
Het college van burgemeester en schepenen beslist om het proefproject, waarbij Stadspark en Speelplein De Waaiburg openblijven, verder te zetten. Het college van burgemeester en schepenen geeft de diensten de opdracht om de voorgestelde aanpassingen concreet uit te werken en een timing op te stellen.