2024_GR_00099 - Burgemeestersconvenant - Green Deal Tuinstraten – ondertekening inspanningsverbintenis - Beslissen: Goedkeuren

Achtergrond

Sinds enkele jaren begint  het besef te groeien dat in de verstedelijkte / stedelijke omgeving meer plaats voor vegetatie en water gecreëerd moet worden om de klimaatuitdagingen het hoofd te kunnen bieden. In verschillende Vlaamse gemeentes werden piloot- en voorbeeldprojecten gerealiseerd. De klassieke straatprofielen evolueren naar straten met een hoger groenaandeel waar zachte weggebruikers meer ruimte krijgen. Een tuinstraat in de zin van de Green Deal is een straat die én waterelementen, én aanplantingen én ontmoetingsplekken omvat én duurzame vormen van transport bevordert: verblauwen, vergroenen, verbinden en verplaatsen.

Initiatief

In het kader van de Green Deal “Omgeving voor de toekomst” dienden Infopunt Publieke Ruimte, Commons Lab, Aquafin, FEBE  (federatie van de Belgische betonindustrie) de Green Deal Tuinstraten in. Samen met VVOG (verenigng voor openbaar groen) en Viaverda (proefcentrum voor de sierteelt) willen zij  hun ervaringen verspreiden, het concept tuinstraten optimaliseren en de toepassing ervan in diverse straatprofielen en uiteenlopende ruimtelijke contexten verder onderzoeken.  Dat moet bovendien zorgen voor een versnelling én schaalvergroting van de noodzakelijke aanpassingen aan het openbaar domein zorgen.

Deze Green Deal loopt over een periode van 3 jaar vanaf het voorjaar 2024 tot het voorjaar 2027. Het streefdoel is vervolgens dat tegen 2030 1.000 tuinstraten gerealiseerd zullen zijn. De Green Deal Tuinstraten is desondanks geen resultaatverbintenis; de ondertekenaars verbinden zich ertoe om  bij te dragen aan het veranderen van het straatbeeld naar een groene en verbonden omgeving.

Hiervoor zal

• het draagvlak voor tuinstraten vergroot worden door sensibilisatie en burgerparticipatie;
• de nodige kennis opgebouwd en verspreid worden;
• een coachingtraject opgemaakt worden voor de realisatie van pilootprojecten;
• gewerkt worden aan de bijsturing van het beleid m.b.t. juridische en budgettaire aspecten en i.f.v. een afstemming met andere Green Deals.

De deelnemende lokale besturen spannen zich in om

• minstens 1 tuinstraat aan te leggen die voldoet aan de  aspecten verblauwen, vergroenen, verbinden en verplaatsen;
• de opgedane kennis te delen met andere deelnemers;
• deel te nemen aan het lerend netwerk;
• de acties publiek te maken;
• per kwartaal over de stand van zaken te rapporteren;
• gericht te communiceren om de bevolking te overtuigen van het voordeel van tuinstraten.

Voorbeeldacties zijn:

• de volledige, groen-blauwe heraanleg van straten;
• de inrichting van ontmoetingsplekken;
• de integratie van regenwateropvangsystemen, wadi’s en waterdoorlatende bestrating in het straatbeeld;
• de omvorming van parkeerplaatsen en andere verhardingen tot een groene zones mét inspraak van de bewoners.De plechtige ondertekening gaat door tijdens het Tuinstratenfeest op woensdag 15 mei in Mechelen. 

Inschrijving

De deelnemende gemeentes schrijven digitaal in.

Nadien

• ontvangen ze een bevestigingsmail;
• neemt één van de initiatiefnemers (zie boven) binnen de veertien werkdagen contact met de inschrijver op om de acties binnen de Green Deal te overlopen;
• Wordt vervolgens het concrete engagement binnen de Green Deal Tuinstraten bepaalt;
• wordt het engagement opgenomen in het Green Deal-convenant;
• wordt het convenant tijdens de plechtige lancering op 15 mei 2024 ondertekend en gaan de ondertekenaars van start met hun acties;
• worden de deelnemende gemeentes opgenomen op de overzichtskaart van deelnemers.

Stad Geel kent momenteel  twee straten waar de bewoners voorgeveltuintjes op openbaar domein aanlegden. Het stadsbestuur ondersteunt deze initiatieven en verzameld met de aanleg van de proeftuin Havermarkt tegelijkertijd ook zelf ervaring met de ontharding en vergroening van het openbaar domein.

De Green Deal Tuinstraten moet zorgen voor inspiratie, inhoudelijke ondersteuning en uitwisseling van ervaring  via het lerend netwerk (werkgroepen rond de thema’s vergroenen, verblauwen, verbinden en verplaatsen). Mogelijke knelpunten kunnen hierdoor sneller gedetecteerd en weggewerkt worden. 

Het gaat niet om een resultaatverbintenis. Deze Green Deal moet vooral structuur geven aan de uitwisseling met andere gemeentebesturen en de projectpartners. Dit vraagt geen noemenswaardige bijkomende capaciteiten bij de betrokken diensten.

Onrechtstreeks kan de ondertekening van deze green deal een rol spelen bij de beoordeling van subsidiedossiers. Dit toont het engagement voor een klimaatbestendig openbaar domein en kan dienen om toekomstige subsidiedossiers te onderbouwen rond water, ontharding of groen.