2024_CBS_02811 - Aanpassing meerjarenplan 2020-2027 stad en OCMW Geel - vaststellen

De gemeenteraad en de raad voor maatschappelijk welzijn hebben het gezamenlijke initiële meerjarenplan 2020-2025 op 16 december 2019 vastgesteld. Dat meerjarenplan vormt de basis voor het beleid van deze legislatuur tot 2025. Omdat het vroegere jaarlijkse budget geïntegreerd is in het meerjarenplan, moet het meerjarenplan (minstens) jaarlijks worden aangepast om de ramingen van de nog niet afgesloten boekjaren uit het meerjarenplan te herzien en de kredieten voor het volgende jaar vast te stellen. Het dossier dat nu voorligt bevat de vijfde aanpassing van het meerjarenplan en stelt de kredieten van 2025 vast. 2025 is het laatste jaar van de planningsperiode 2020-2025 en een specifiek jaar omdat het nieuwe bestuur verantwoordelijk zal zijn voor de uitvoering van het laatste planningsjaar. 

Ook in een verkiezingsjaar blijft het uitgangspunt dat de raden de kredieten voor 2025 best expliciet vaststellen. Lukt dat niet voor 1 januari 2025, dan voorziet de regelgeving in een terugvalpositie. Zo kunnen de besturen ook in 2025 vlot werken en de gewenste aanpassingen doen volgens de timing die ze zelf kiezen. Er zijn verschillende mogelijkheden om de vaststelling te laten gebeuren. De meest aangewezen optie is dat de besturen de beginkredieten voor 2025 nog in 2024 vaststellen met een aanpassing van hun meerjarenplan vóór de installatie van de nieuwe raad. Optie 2 is dat de besturen in 2024 nog een aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025 voor de vaststelling van de beginkredieten 2025 doen, maar stellen die uit tot na de installatie van de nieuwe raden. Optie 3 houdt in dat de besturen in 2024 geen aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025 (meer) doen om de beginkredieten voor 2025 vast te stellen. In die situatie kunnen ze terugvallen op “automatisch vastgestelde kredieten” voor 2025. Voor dit dossier wordt optie 1 weerhouden.

Omdat de aanpassing van het meerjarenplan de financiële consequenties voor tenminste drie boekjaren moet bevatten, is het meerjarenplan 2020-2025 verlengd tot 2027. Deze verplichting geldt alleen voor sommige financiële rapporten, maar het is transparanter om deze verlenging voor alle rapporten door te trekken.

De aanpassing van het meerjarenplan bestaat uit de volgende onderdelen:

1. de wijzigingen van de strategische nota (schema SNW: Strategische Nota-wijzigingsvariant);
Net zoals de strategische nota van het meerjarenplan 2020-2027 is het document met de wijzigingen van de strategische nota een essentieel onderdeel bij de aanpassing van het meerjarenplan.  

2. de aangepaste financiële nota, die bestaat uit:
a. het aangepaste financiële doelstellingenplan (schema M1);
b. de aangepaste staat van het financieel evenwicht (schema M2 en schema M2W wijzigingsvariant);
c. het aangepaste overzicht van de kredieten (schema M3);

Omdat elke rechtspersoon voor de eigen verplichtingen en verbintenissen blijft instaan, blijft in het meerjarenplan een duidelijk onderscheid bestaan tussen de kredieten van de gemeente en die van het OCMW. Dat komt tot uiting in het schema met het overzicht van de kredieten (schema M3), waarin de kredieten voor de gemeente en het OCMW apart opgenomen worden.

Bij de opmaak van de aanpassing van het meerjarenplan 2020-2027 is het resultaat van de jaarrekening over het boekjaar 2023 van de stad en het OCMW verwerkt door het in de aangepaste staat van het financieel evenwicht (schema M2) in te schrijven onder het gecumuleerd budgettair resultaat van het vorige boekjaar. 

Bij het afsluiten van de rekening bestaat de mogelijkheid om de saldi van investerings- en financieringskredieten (automatisch, zonder specifieke goedkeuring van de raad) naar het volgende kredietjaar over te zetten. Een overzicht van de vaststelling van deze overdrachten (CBS 26 februari 2024) is in bijlage terug te vinden.

Financieel evenwicht:
Het aangepaste meerjarenplan moet financieel in evenwicht zijn. Dat is het geval als het voldoet aan de volgende voorwaarden:
1. het geraamde beschikbaar budgettair resultaat is in geen enkel jaar negatief;
2. de geraamde autofinancieringsmarge (AFM) voor het laatste officiële planningsjaar (2025) is minstens gelijk aan nul. Ook inde andere planningsjaren is er een positieve AFM.
Omdat de gemeente en het OCMW een geïntegreerd meerjarenplan maken, wordt het financiële evenwicht voor die twee besturen als één geheel gepresenteerd en beoordeeld. De twee bovenvermelde normen worden aangevuld met (niet afdwingbare) indicatoren over het geconsolideerde evenwicht (de resultaten van de autonome gemeentebedrijven worden meegeteld) en de gecorrigeerde AFM, een indicator die abstractie maakt van de gekozen financieringswijze.

3. de toelichting;
De aangepaste toelichting bevat alle informatie over de verrichtingen in de aanpassing van het meerjarenplan die relevant is voor de raadsleden. Ze bevat de volgende informatie:
1) voor elk jaar van het aangepaste meerjarenplan, het overzicht van de geraamde ontvangsten en uitgaven volgens de functionele indeling die is opgenomen in schema T1;
2) voor elk jaar van het aangepaste meerjarenplan, het overzicht van de geraamde ontvangsten en uitgaven volgens de economische indeling die is opgenomen in schema T2;
3) de investeringsprojecten voor de investeringen die deel uitmaken van een prioritaire actie of een prioritair actieplan (schema T3);
4) het overzicht van de financiële schulden (schema T4);
5) het overzicht van de financiële risico’s;
6) een beschrijving van de grondslagen en assumpties die het bestuur gehanteerd heeft voor de aanpassing van het meerjarenplan en de ramingen die het heeft opgenomen;
7) een verwijzing naar de plaats waar de bijkomende documentatie beschikbaar is. In Geel zijn deze documenten voor de raadsleden 14 dagen voorafgaand aan de raad digitaal ter beschikking in Vergaderbeheer, en na de goedkeuring van de raad staan ze voor iedereen op de website van Geel beschikbaar.

Daarnaast is ook een algemene toelichting opgenomen. Dit is een PowerPointpresentatie die als basis zal dienen voor de toelichting op de verenigde gemeenteraadscommissie.

4. een motivering van de wijzigingen
Elke aanpassing van het meerjarenplan moet een motivering van de wijzigingen bevatten. Het is een lijvig document met al de details en toelichtingen van de ingebrachte kredietaanpassingen (per MJP en jaar). Om het document nog enigszins leesbaar te houden, zijn de wijzigingen van de weddekredieten alleen gebundeld weergegeven.

Bij het ontwerp van de aanpassing van het meerjarenplan hoort ook documentatie. Die omvat alle achtergrondinformatie die nuttig kan zijn om het aangepaste meerjarenplan te beoordelen, zonder dat ze essentieel is voor de beoordeling die de raadsleden moeten maken, aangezien de essentiële informatie in het beleidsrapport zelf opgenomen moet zijn. In die documentatie neemt het bestuur minstens de volgende achtergrondinformatie voor de raadsleden op:
1) de meest actuele versie van de omgevingsanalyse. De omgevingsanalyse is in een gebruiksvriendelijke online versie beschikbaar op onze website: https://geelinzicht.be/mosaic/omgevingsanalyse.

2) het overzicht van alle beleidsdoelstellingen die in het aangepaste meerjarenplan zijn opgenomen, met de bijbehorende actieplannen en acties, telkens met de bijbehorende ramingen van de ontvangsten en uitgaven;
3) een overzicht van de toegestane werkings- en investeringssubsidies (per jaar);
4) het overzicht van de beleidsdomeinen en de beleidsvelden die er deel van uitmaken;
5) een overzicht van alle entiteiten waarvoor het bestuur de wettelijke, statutaire of feitelijke verplichting heeft om rechtstreeks of onrechtstreeks tussen te komen in verliezen of tekorten (bijvoorbeeld extern verzelfstandigde agentschappen, verenigingen of vennootschappen voor maatschappelijk welzijn, politie- of hulpverleningszones, besturen voor de eredienst);
6) een overzicht van de personeelsinzet waarvan het bestuur is uitgegaan voor de ramingen van de personeelsuitgaven die in het aangepaste meerjarenplan zijn ingeschreven;
7) een overzicht van de jaarlijkse opbrengst per soort van belasting die het bestuur heft.

Het meerjarenplan wordt opgemaakt volgens de regels over de beleids- en beheerscyclus (BBC). De regels die van toepassing zijn voor de opmaak en aanpassing van het meerjarenplan 2020-2025 zijn vastgelegd in:
· het decreet van 22 december 2017 over het lokaal bestuur;
· het besluit van de Vlaamse Regering van 30 maart 2018 over de beleids- en beheerscyclus van de lokale en provinciale besturen (BVR BBC);
- het ministerieel besluit van 26 juni 2018 tot vaststelling van de modellen en de nadere voorschriften van de beleidsrapporten, de rekeningenstelsels en de digitale rapportering van de beleids- en beheerscyclus van de lokale en provinciale besturen (MB BBC).
 Die regelgeving kan worden geraadpleegd op de website van het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB): https://www.vlaanderen.be/lokaal-bestuur/regelgeving.

Procedure voor de vaststelling van de aanpassing van het meerjarenplan:
Het ontwerp van de aanpassing van het meerjarenplan wordt minstens veertien dagen voor de vergadering waarop het wordt besproken, aan ieder lid van de raad bezorgd. Vanaf dat ogenblik moeten de raadsleden ook de bijbehorende documentatie ter beschikking krijgen. In Geel is al de informatie in Vergaderbeheer digitaal ter beschikking. 

De gemeenten en de OCMW’s hebben een geïntegreerd meerjarenplan, maar hebben hun eigen bevoegdheden voor de vaststelling ervan. Zowel de gemeenteraad als de raad voor maatschappelijk welzijn moet eerst zijn eigen deel van het aangepaste meerjarenplan vaststellen. Daarna kan de gemeenteraad het deel van het aangepaste meerjarenplan dat de raad voor maatschappelijk welzijn heeft vastgesteld, goedkeuren, waardoor het meerjarenplan definitief is vastgesteld.

Als de gemeenteraad het deel van het aangepaste meerjarenplan dat de raad voor maatschappelijk welzijn heeft vastgesteld, niet goedkeurt, vervalt de vaststelling van het deel door de raad voor maatschappelijk welzijn en moet de procedure herhaald worden. In principe stemt elke raad telkens over het geheel van zijn deel van het meerjarenplan. Als een raadslid dat eist, kan er over een of meer onderdelen afzonderlijk gestemd worden. Als dat ertoe leidt dat het ontwerp van het aangepaste meerjarenplan moet worden gewijzigd, kan de stemming over het geheel pas op de volgende raadsvergadering plaatsvinden. In dat geval vervalt de eventuele vaststelling van het deel van het meerjarenplan door de andere raad als die vaststelling al eerder heeft plaatsgevonden.