De Diestseweg moet worden heraangelegd met het oog op de verbetering van de verkeersveiligheid d.m.v. de inrichting van een fietsstraat en de oplossing voor de combinatie van ontharding-waterinfiltratie-vergroening-parkeernoden-woon- en verblijfsruimte .
Er werd een conceptplan ontwerp bovenbouw gemaakt door de verschillende teams van openbaar domein in de vorm van een vlekkenplan. Dit plan werd tijdens overlegmomenten van Beleidsoverleg en Autonome Adviesraad Mobiliteit toegelicht en besproken. Hierin werden conclusies en opmerkingen genoteerd.
De tijdspanne om te komen tot een definitief ontwerp is in dit dossier strak en beperkt. Om de vooropgestelde timing te kunnen halen, moeten nu definitieve keuzes worden gemaakt wat betreft principes van inrichting.
In uitvoering van zowel het hemelwater- en droogteplan en het Lokaal Energie- en Klimaatpact zou het openbaar domein aangepast moeten worden opdat het hemelwater zo veel mogelijk ter plaatse in de ondergrond kan infiltreren. Daar zou het ook zo lang mogelijk moeten worden vastgehouden in de grond. Daar zal het voor waterbuffering benodigde volume en de verwachte overlast bij hevige regenval verminderen. Dit laat zich bij de heraanleg van de Diestseweg realiseren door een deel van de parkeerstroken te ontharden en niet terug aan te leggen maar in te richten als beplanting, mogelijks als ondiepe wadi’s of minstens als gelijkgrondse plantsoenen met opgaand, winterhard groen. De parkeerplaatsen worden aangelegd in waterdoorlaatbare materialen.
- Overstromingskansen verminderen in de toekomst in de buurt van de Laarloop.
De kans dat de Diestseweg binnen het plangebied daadwerkelijk zal overstromen, is extreem klein, de terugkeerkans hiervoor is 1.000 jaar. Echter, het tussen Diestseweg, Collegestraat en Gasthuisstraat gelegen binnengebied rond Schuttershof zal al in het huidige klimaat kunnen overstromen tijdens hevige buien met een terugkeerkans van 100 jaar. In het toekomstig klimaat (met een klimaatprojectie naar 2050) verergert deze situatie echter, de kans op overstromingen verhoogt significant. Een overstroming kan daar gemiddeld om de 10 jaar voorkomen. (Bron: informatie van de Vlaamse overheid op www.waterinfo.be.) Er zouden dus maatregelen genomen moeten worden die de wateroverlast daar kunnen beperken.
Water dat niet ter plaatse kan infiltreren of dat niet in de buurt kan gebufferd worden, zal via de Laarloop ten zuiden van het plangebied naar de Nete stromen en daar en verder stroomafwaarts bijdragen aan wateroverlast. Een aangepaste inrichting van de weg kan dus de kans op wateroverlast in de nabijheid én stroomafwaarts helpen verminderen. De provincie Antwerpen heeft, als waterloopbeheerder van de Laarloop, zowel Aquafin als stad Geel hier uitdrukkelijk opgewezen.
Vooraleer de waterloopbeheerder van de Laarloop de rioleringsplannen van de Diestseweg wil goedkeuren, vragen zij ook een beeld van de maatregelen die stad Geel wil nemen naar buffering en ontharding in zowel de straten stroomopwaarts als stroomafwaarts richting de aansluiting op de Laarloop.
- Hemelwater- en droogteplan uitvoeren.
Een ontharding en vergroening van de huidige parkeerplaatsen op de Diestseweg zou het hemelwater- en droogteplan deels in de praktijk brengen.
Het Geelse hemelwater- en droogteplan omschrijft dit als een bronmaatregel: “Door een aangepast publiek en privaat domein willen we maximaal voorkomen dat water in Geel getransporteerd wordt naar de waterloop. Hiertoe nemen we plaatselijk maatregelen in de volgorde zoals voorgesteld door de Ladder van Lansink. De eerste stap hierin is ontharden.”
Het zou bijdragen aan
- LEKP uitvoeren
Met het Lokaal Energie- en Klimaatpact 1.0 en 2.0 heeft stad Geel in ruil voor substantiële subsidies een inspanningsverbintenis getekend om tegen 2030 - onder andere - 1 m2 per inwoner te ontharden. Met een vooropgesteld aantal van 42.000 inwoners in 2030 stemt dit overeen met 4,2 ha ontharde oppervlakte.
De herinrichting van de Diestseweg geeft het stadsbestuur de kans om aan die doelstelling te werken. Wanneer b.v. alle parkeerplaatsen over de volledige afstand van het projectgebied langs één zijde onthard zouden worden, zou dit overeenstemmen met een vermindering van het aantal parkeerplaatsen maar tegelijkertijd zou dit een winst betekenen van 1.500 m2 groen en ruimte voor water - of bijna 4% van de doelstelling voor 2030. Anderzijds is het verdelen van de parkeerplaatsen over beide zijden van de rijweg en dit in afwisseling met groen een beter gegeven.
Het stadsbestuur heeft diverse beleidsdoelstellingen en actieplannen genoteerd in haar meerjarenplan waaronder:
Vervoer en transport is de enige sector waar de uitstoot van schadelijke stoffen de afgelopen jaren is gestegen in plaats van afgenomen. Als deze evolutie zich verder zet, is transport binnen enkele jaren de grootst vervuilende sector. De transportsector zorgt in 2021 voor 21,5% van de totale uitstoot (tegenover 14,4% in 1990). Tussen 1990 en 2021 nam de uitstoot in de transportsector toe met 13,8% (www.klimaat.be).
In haar beleidsplan ruimte heeft Geel gekozen om de publieke ruimte op te waarderen zodat deze in de toekomst haar sociale rol als ontmoetingsruimte voor alle Gelenaars kan vervullen en zij een inclusieve samenleving en duurzame mobiliteitskeuze optimaal stimuleert.
Uit de strategische doelstellingen van het mobiliteitsplan noteren we:
Als belangrijke randvoorwaarden binnen de herinrichting van de Diestseweg noteren we dat Geel veel belang hecht aan de duidelijke verbetering van de schoolomgeving rond de basisschool Droomgaard. De inrichting van een attractieve wacht- en ontmoetingsruimte op het openbaar domein in combinatie met een veilige oversteekplaats naar parking Pas, waar ouders hun kinderen kunnen ophalen en afzetten aan het begin en einde van de schooltijd (AC000748 Geel verbetert jaarlijks de veiligheid van twee schoolomgevingen.). Een kinderbevraging bij de Droomgaard en een bevraging bij leerling SAG (via smartschool) zal uitgevoerd worden door de jeugddienst.
Diestseweg is de missing link van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk tussen Laakdal en het centrum van Geel. Voor het project Diestseweg werden subsidies aangevraagd binnen het Kopenhagenplan van de Vlaamse overheid om de kosten van de heraanleg mee te financieren. Vanuit dit oogpunt is het dan ook zeer belangrijk dat enkele uitermate belangrijke principes uit het nieuwe fietsvademecum vertaald zullen worden in het ontwerpplan.
Het niet implementeren van deze basiseisen uit het fietsvademecum gaat waarschijnlijk leiden tot de afkeuring van het grondplan door MOW als deelnemer en advies verlenende overheid van de verplicht te organiseren projectstuurgroep.
Door de ontharding en vergroening zal het aantal parkeerplaatsen teruggebracht worden tot op minder dan de helft van het huidige aantal parkeerplaatsen. Het organiseren van parkeerplaatsen aan slechts 1 zijde van de straat is eerder onverstandig. Het is beter om op logische plaatsen aan beide zijden van de straat parkeerplaatsen te voorzien voor de veiligheid van alle deelnemers aan het verkeer, opdat vooral voertuigen geen onnodige (omkeer)- bewegingen moeten maken. De voertuigen kunnen dan parkeren met de rijrichting mee.
Op specifieke plaatsen, zoals in de buurt van handelaars, dienen oplossingen gezocht te worden voor laden en lossen en eventueel kort parkeren. De parking Pas blijft de belangrijkste parking voor lang parkeren in de directe buurt en de verbinding met de Diestseweg is van ondergeschikt belang. Het is dan ook wenselijk om de verbinding tussen de parking Pas en de Diestseweg af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer en op te waarderen voor fietsers en voetgangers. De achterliggende garages blijven bereikbaar vanuit parking Pas. Daar tegenover is ter hoogte van begrafenisondernemer Verstappen (nr. 60-62) ook de inrichting van een ontmoetingsplaats wenselijk.
Verder is het vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid wenselijk om links en rechts van de aansluiting van Schuttershof met de Diestseweg geen parkeerplaatsen te voorzien. Beter lage groenzones voorzien zodat het uitkomende verkeer vanuit Schuttershof voldoende zicht heeft op het verkeer in Diestseweg.
In het plan dienen voldoende fietsenstallingen voorzien te worden, zeker ter hoogte van de handelaars en de school.
Het college van burgemeester en schepenen heeft in zitting van 7 november 2022 beslist om de hele projectzone in te richten als een fietsstraat waarbij een snelheidsbeperking hoort van 30km/u. Het wegprofiel wordt daarop ingericht met de nodige aandacht dat grotere voertuigen elkaar op een veilige manier kunnen kruisen.
Het conceptplan dat ook benoemd is als een vlekkenplan werd ook voorgelegd aan de AGM. Na de bespreking van dit plan werd het advies genoteerd dat het niet wenselijk zou zijn om asverschuivingen te implementeren. Maar zowel team grijs als team mobiliteit waren aanwezig tijdens de bespreking van het vlekkenplan. Er werd tijdens het overleg geopperd om geen asverschuivingen zoals in de Heilige Geeststraat of zoals in de Anemoonstraat te implementeren. Team mobiliteit en team grijs zijn achteraf van mening dat een asverschuiving op meerdere manieren kan ingetekend worden. Het volledig verspringen van de rijwegloper, zoals in de Heilige Geeststraat, is een totaal andere manier van gebruik van een asverschuiving dan dat er gebruikt is bij de herinrichting van Pas in 2020. Een kleine verplaatsing van de rijweg geeft aan de ontwerper juist de mogelijkheid om bepaalde verwachtingen aan 1 zijde van de straat te kunnen invullen, terwijl het verkeer tegen dezelfde snelheid kan blijven rijden. De asverschuiving in de Heilige Geeststraat heeft eerder als doel om het verkeer te remmen en parkeren op de straat mogelijk te maken in combinatie met dubbelrichtingsverkeer van fietsers. De categorisering van de Diestseweg is als invalsweg naar het centrum van Geel niet te vergelijken naar breedte en gebruik met de Heilige Geeststraat. Dienst openbaar domein is dan ook van mening dat de inrichting en het gebruik van een weloverwogen asverschuiving, zoals bij de herinrichting van Pas, juist mogelijkheden geeft aan een ontwerper.
De Stad Geel onderzoekt in het project warmtemakelaar Kempen samen met IOK reeds geruime tijd de eventuele aanleg van een collectief warmtenet binnen het centrum van Geel. Met als doel een efficiënte fossielvrije energievoorziening volgens het warmteplan stad Geel en zo de transitie in te zetten volgens het goedgekeurde Lokaal energie-en klimaatplan 2.0, goedgekeurd op de gemeenteraad van 7 November 2022.
Hiervoor werkt de stad Geel samen met IOK en Kelvin Solutions (als partner voor de kennis en knowhow).
De projectzone van de Diestseweg is een belangrijke schakel/oversteek in de uitrol en aanleg van een eventueel leidingenstelsel voor dit warmtenet op het openbaar domein tussen het zwembad en de gebouwen van de Doelen. Het is dan ook wenselijk om de noodzakelijke leidingen voor deze koppeling nu al binnen de projectzone van de Diestseweg te realiseren als de straat opengebroken is tijdens de wegenwerken.
Van alle trajecten die het centrum kunnen verbinden met de warmtevragers aan de kant van de Doelen is voor het meest optimale traject 1A een raming gemaakt voor het plaatsen van definitieve leidingen (2 x DN200 (warmtenet) + 1 x PE200 (koelleiding) + 2 x HPDE50):
Tracé 1A: 108.000 euro (ingeschatte lengte 56 m)
Het college van burgemeester en schepenen keurt het conceptplan ontwerp bovenbouw uitgewerkt als vlekkenplan goed voor de opdracht “Weg- en rioleringswerken in Diestseweg (tussen Markt en Gasthuisstraat) (GEL3040 / 5008871269)”, opgemaakt door verschillende teams groen/blauw, grijs, en mobiliteit van dienst openbaar domein
Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van de bijkomende eisen van de waterloopbeheerder van de Laarloop en verzoekt rioolbeheerder Aquafin en ontwerper Sweco om maximaal rekening te houden met de waterhuishoudingsproblematiek, de verzuchtingen in het vlekkenplan en in functie van de daarmee samenhangende wenselijkheid van maximale ontharding waar mogelijk op te nemen in het ontwerpplan.
Het college van burgemeester en schepenen beslist toch om de toegangsweg ook voor auto's vanuit de Pas richting parking binnengebied open te houden, dit om de toegankelijkheid van de parking maximaal te vrijwaren.
Het college van burgemeester en schepenen beslist ook om de toegangsweg voor auto's vanuit de Diestseweg open te houden. Deze toegang zou op latere termijn kunnen aangepast worden in de richting dat het enkel nog voor aangelanden is. Op dit moment is het voor het college van burgemeester en schepenen te vroeg om hier nu al een concrete beslissing te nemen. Het College van burgemeester en schepenen streeft ernaar om een ontmoetingsplaats mogelijk te maken (ter hoogte van Verstappen) en alsnog de toerit richting parking binnengebied voorlopig open te houden voor auto's.
Deze toegangsweg is enkel beschikbaar voor gewone auto's met uitsluiting van campers, omwille van de smalle doorgang.
Het college van burgemeester en schepenen beslist om in het kader van het lokaal energie en klimaatplan maximaal te laten ontharden en vergroenen binnen de projectzone van de Diestseweg.
Het college van burgemeester en schepenen neemt er kennis van dat principes uit het nieuwe fietsvademecum verwerkt en vertaald moeten gaan worden in het ontwerpplan om de subsidies van het Kopenhagenplan voor het project te bekomen.
Het college van burgemeester en schepenen neemt kennis van het verslag van de AGM en van de opmerking van dienst openbaar domein waarbij het gebruik van een weloverwogen asverschuiving mogelijk is binnen het ontwerp voor de herinrichting van de Diestseweg.
Het college van burgemeester en schepenen geeft opdracht aan de ontwerper om ter hoogte van de schoolingang van de Droomgaard en ter hoogte van begrafenisondernemer Verstappen een inrichting te voorzien die kan dienen als ontmoetingsruimte. En vraagt aandacht binnen het ontwerp voor de noden van de handelaars, namelijk fietsparkeren, laden en lossen en kort parkeren.
Het college van burgemeester en schepenen geeft opdracht aan dienst patrimonium van de stad Geel om de verbinding tussen het zwembad en de Doelen verder te onderzoeken samen met IOK en Kelvin Solutions en de leidingen die nodig zijn om de verbinding te maken binnen het projectgebied van de Diestseweg nu al te laten plaatsen.